N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Tenniskleding Voor deze editie van Wimbledon is een speciale bepaling aan de kledingvoorschriften toegevoegd. Met het oog op de menstruatie mogen vrouwelijke deelnemers donker ondergoed dragen. „Speelsters moeten zich goed en vrij kunnen voelen.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data102477134-813716.jpg)
Als Bibiane Schoofs haar koffer voor Wimbledon pakt, begint zij altijd te rekenen. Komt-ie wel of komt-ie niet? Als-ie wel komt pakt ze „een speciale onderbroek” in. Die kon je eerst alleen in Amerika kopen, zegt ze, maar nu zijn ze ook elders verkrijgbaar.
De 35-jarige Schoofs is niet de enige tennisster die in de aanloop naar het grastoernooi uitrekent wanneer ze ongesteld wordt. Want vooral vrouwelijke deelnemers ervoeren de kledingvoorschriften van de All England Lawn Tennis and Croquet Club tot voor kort als onverbiddelijk.
‘Korte broeken, rokken en trainingsbroeken moeten volledig wit zijn, met uitzondering van een enkele kleurrand langs de buitennaad die niet breder is dan een centimeter’. En ‘ondergoed dat tijdens het spel zichtbaar is of kan zijn (ook door transpiratie) moet ook volledig wit zijn, met uitzondering van een enkele kleurrand die niet breder is dan een centimeter.’
Voor deze Wimbledon-editie is een bepaling aan de kledingvoorschriften toegevoegd. Onder sectie 9 over onderkleding staat dat er een uitzondering voor vrouwelijke deelnemers wordt gemaakt. Die mogen donkere onderkleding dragen, „mits die niet langer is dan hun shorts of jurkje”.
Je zou het als een vorm van modernisering kunnen beschouwen. Eerder bepaalde het oudste tennistoernooi ter wereld dat bezoekers zich niet langer per post hoeven in te schrijven voor de voorverkoop van kaartjes, maar ook online een aanvraag kunnen versturen. En dat bij 12-12 in de beslissende vijfde set van een mannenpartij een tiebreak wordt gespeeld om marathonsessies te voorkomen, zoals die tussen Kevin Anderson en John Isner (6,5 uur!) in de halve finale in 2018.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data46637498-aa4b67.jpg)
Lees ook deze reportage: Langzaam gaat Wimbledon mee met de moderne tijd
Schoofs noemt de nieuwe kledingbepaling „een goede zaak”. Zij vindt het „heel ver” gaan dat vrouwen bijna anderhalve eeuw lang geen donker ondergoed mochten dragen. In haar bijzijn is nooit een speelster op de baan „doorgelekt”, maar Schoofs vermoedt dat de kledingvoorschriften bij veel ongestelde collega’s voor stress hebben gezorgd. Want het zou je maar gebeuren dat de periodieke bloeding zichtbaar wordt op tv voor miljoenen tennisliefhebbers.
„Je gaat er niet van uit, maar het kán gebeuren”, zegt voormalig tennisster Kristie Boogert, nu commentator bij Eurosport en Ziggo Sport. „Een zekerheidje” noemt zij de aanpassing in het kledingreglement, want áls er iets misgaat, valt het minder op. „En er zijn nou eenmaal vrouwen die veel last van hun menstruatie hebben.”
Lesley Pattinama-Kerkhove (31) vertelt dat ze, als ze weet dat ze tijdens Wimbledon ongesteld wordt, een pil slikt om haar menstruatie uit te stellen. „Bij andere grandslams doe ik dat toch minder snel”, zegt ze. „Je voelt je al kwetsbaarder als je ongesteld bent en al helemáál als je in die periode ook nog eens witte kleding moet dragen.”
Voor haar gevoel meet de toernooiorganisatie met twee maten. Zo mag je als speelster geen zwarte sport-bh dragen onder je witte T-shirt, maar is het dragen van een zwarte enkelbrace om medische redenen wél toegestaan. En toen ze een paar jaar geleden witte sportschoenen droeg die grijs waren geworden van het zand op het gras, maande de organisatie haar bij de volgende wedstrijd wit schoeisel aan te trekken. „Nogal streng vond ik dat.”
‘Tradities aan verandering toe’
Tennissters praten onderling weinig over hun ongesteldheid, zegt Schoofs. Ze vermoedt dat collega’s het „vies of raar vinden” – een van de verklaringen waarom pas vorig jaar een van hen er publiekelijk over begon. De Engelse Alicia Barnett vertelde dat ze „een hele zware menstruatie” achter de rug had, die haar kwalificatieduels voor Wimbledon had beïnvloed. Toen haar werd gevraagd of de kledingcode moest worden aangepast om stress bij speelsters weg te nemen, zei ze: „Sommige tradities zijn aan verandering toe. Ik ben een groot voorstander van vrouwenrechten en dat we hier deze discussie voeren vind ik geweldig.”
Daar denkt Elise Tamaëla, bondscoach van het Nederlands team, niet anders over. „Speelsters moeten zich goed en vrij kunnen voelen”, zegt ze. „Het zou bijvoorbeeld vervelend zijn als ze zich bij een split step inhouden omdat er druk op hun bekkenbodem komt te staan. Als je in je vrije tijd een witte linnen broek draagt als vrouw kies je daar zelf voor, maar als je wit ondergoed móet dragen terwijl je lichamelijk het uiterste van jezelf vergt is dat niet oké.”
Bibiane Schoofs gaat ervan uit dat de oude regel vaak voor stress heeft gezorgd
Bij de speelsters die Tamaëla onder haar hoede heeft, merkt zij weinig van ‘doorlek-angst’. Ook toen zij zelf nog speelde werd er niet veel over gesproken. „Je hoort wel eens dat het ‘onhandig’ is die witte kleding op Wimbledon, maar verder dan dat gaat het niet. En we praten over alles, hoor, ik weet precies wanneer de meiden ongesteld zijn, want dan voelen ze zich vaak wat anders en daar houd ik dan rekening mee.”
Arantxa Rus (32) maakt deel uit van het Nederlandse team. Zij zegt dat ze „niet erg nadenkt” over de kledingvoorschriften op Wimbledon, omdat regels nu eenmaal regels zijn op het grastoernooi. Maar het is wel fijn dat ze voortaan gedachteloos kleding in haar tas kan gooien. „Een goede zaak” noemt zij het aangepaste kledingreglement.
Een enkele tennisster toonde zich kritisch, zoals Ons Jabeur, Wimbledon-finalist van 2019. Want, zei ze, nu zal iedereen zien dat je ongesteld bent als je geen witte onderbroek draagt. Je zou er als speelster bijna paranoïde van worden, aldus de Tunesische.
Misschien is het goed, zegt Boogert, als tennissers de handen ineenslaan. Zo van: vanaf nu draagt niemand meer een witte onderbroek op Wimbledon. „Het zou jammer zijn als speelsters zich laten leiden door de mening van anderen, maar als ze daar echt last van hebben is dat het overwegen waard.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data123983086-a45042.jpg|https://images.nrc.nl/h1MA6x0y1NEhWMGdN29i6YdDyv4=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data123983086-a45042.jpg|https://images.nrc.nl/oCjgZfJNTMCrw0BPFftbkIIVF6o=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data123983086-a45042.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data123983128-e3d98d.jpg|https://images.nrc.nl/_3PmsNxHY5z94WFhCI3dk89CmQY=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data123983128-e3d98d.jpg|https://images.nrc.nl/RJujQPkwnOiWMTbtp2ZcdD89LEw=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data123983128-e3d98d.jpg)
